Thế giới có bao nhiêu vàng?
Hãy thử tưởng tượng nếu bạn là một siêu tỷ phú, người có thể kiểm soát tất cả số vàng trên thế giới và quyết định nung chảy nó thành một khối lập phương, liệu nó sẽ to chừng nào? Bằng một tòa nhà hay một sân bóng?
Tỷ phú Warren Buffet, một trong những nhà đầu tư giàu nhất thế giới, nói rằng tổng lượng vàng trên thế giới (vàng trên mặt đất) có thể là một khối lập phương với kích thước là 20x20x20 m.
Tuy nhiên, đó đã phải là tất cả và nếu đúng như vậy thì làm sao chúng ta biết được điều đó?
Một con số được các nhà đầu tư sử dụng rộng rãi tới từ Thompson Reuters GFMS, tổ chức tiến hành lập bản đồ vàng hàng năm.
Con số mới nhất về tổng lượng vàng trên thế giới là 171.300 tấn - gần đúng với tổng số khối lập phương mà tỷ phú Warren Buffet đưa ra.
Một hình lập phương được làm từ 171.300 tấn vàng sẽ có kích thước khoảng 20,7 m mỗi chiều. Hoặc nếu tính toán theo cách khác, nó sẽ cao khoảng 9,8m nếu được trải ra Sân quần vợt trung tâm Wimbledon.
Mặc dù vậy, không phải tất cả mọi người đều đồng ý với con số mà GFMS đưa ra.
Ước tính có khoảng 155.244, ít hơn số liệu của GFMS một chút, tới 2,5 triệu tấn vàng trên thế giới.
Con số lớn hơn có thể xếp thành một khối lập phương có kích thước 50x50x50 m hoặc một tháp vàng cao 143m tại Sân quần vợt trung tâm Wimbledon.
Vậy, tại sao lại có những con số khác biệt tới vậy?
Một phần lý do là vì vàng được khai thác trong một thời gian dài - hơn 6.000 năm, theo nhà lịch sử vàng Timothy Green.
Những đồng vàng đầu tiên được đúc vào khoảng năm 550 trước Công nguyên dưới thời vua Croesus của Lydia - một tỉnh thuộc Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay - và nhanh chóng trở thành vật ngang giá giữa các nhà buôn và lính đánh thuê trong khu vực Địa Trung Hải.
Cho tới năm 1492, khi Columbus dong buồm tới châu Mỹ, GFMS ước tính có khoảng 12.780 tấn vàng đã được khai thác.
Nhưng James Turk, nhà sáng lập Gold Money, người đã xem nghiên cứu được thực hiện tại khu vực này, phát hiện những gì ông quan tâm là một chuỗi ước tính vượt trội.
Ông tin rằng những kỹ thuật khai khoáng sơ khai được sử dụng cho tới thời Trung Cổ chứng tỏ rằng con số này cao hơn rất nhiều và tổng số hiện thực hơn chỉ là 297 tấn.
Tổng lượng vàng có trên thế giới theo tính toán của James Turk là 16.056 tấn thấp hơn 10% so với ước tính của Thompson Reuters GFMS. Có lẽ đó là một sự chênh lệch tương đối nhỏ nhưng tính theo giá vàng hiện nay trên thế giới thì con số này lên tới 950 tỷ USD.
Kết luận của ông được một số nhà đầu tư chấp nhận nhưng các đối thủ cạnh tranh của Turk miêu tả rằng con số trên là một sự thay thế số liệu của GFMS giống như Nhà thờ Jedi là một sự lựa chọn khác thay vì đạo Cơ đốc giáo.
Nhưng cũng có người cho rằng các con số trên đều quá thấp.
"Chỉ riêng trong lăng mộ của vua Ai Cập cổ đại Tutankhamun, các nhà khảo cổ đã tìm thấy chiếc quan tài làm từ 1,5 tấn vàng, vì thế hãy hình dung về số vàng được tìm thấy ở những ngôi mộ khác, vốn đã được khai quật trước khi các báo cáo về tổng lượng vàng được đưa ra," Jan Skoyles tới từ hãng đầu tư vàng The Real Asset Company cho hay.
Trong khi James Turk chỉ thực hiện những điều chỉnh nhỏ đối với số liệu của GFMS đối với khối lượng vàng được khai thác từ sau năm 1492, Skoyles chỉ ra rằng thậm chí tới giờ Trung Quốc vẫn không công khai về số lượng vàng mà họ đã khai thác.
Và tại một vài quốc gia như Columbia, "vẫn còn rất nhiều mỏ vàng bị khai thác trái phép," bà nói.
Bà không có con số chính xác nhưng một tổ chức đã thử làm một số phép tính đó là Viện Kim bản vị.
Các chuyên gia tại đây tin rằng nếu chúng ta dốc toàn bộ số vàng trong các ngân hàng và tiệm kim hoàn, chúng ta sẽ tìm thấy ít nhất 2,5 triệu tấn vàng - mặc dù họ thừa nhận rằng không có nhiều bằng chứng và con số đưa ra có tính chất suy đoán.
Vậy ai đúng? Ai sai?
Chúng ta đều không biết câu trả lời.
Nhưng tin tốt là chúng ta sẽ không cạn kiệt vàng trong bất cứ lúc nào. Viện Địa chất Mỹ ước tính có hơn 52.000 tấn vàng vẫn còn nằm dưới lòng đất và dường như chưa được khám phá ra.
Trong khi, tin xấu là cách chúng ta sử dụng vàng đang bắt đầu thay đổi.
Cho tới nay vàng chưa hề bị mất đi. Nó luôn được tái chế.
"Tất cả số vàng được khai thác trong lịch sử vẫn còn tồn tại trong kho dự trữ trên mặt đất. Điều đó đồng nghĩa với việc nếu bạn có một chiếc đồng hồ vàng, một lượng vàng trong đó có thể được khai thác bởi người Roma cách đây 2.000 năm," James Turk nói.
Tuy nhiên, các vàng được sử dụng trong công nghiệp kỹ thuật lại khác.
Cơ quan Khảo sát Địa chất Anh tuyên bố khoảng 12% sản phẩm vàng trên thế giới hiện nay đã được sử dụng trong lĩnh vực này, nơi chúng thường được dùng với số lượng nhỏ, trong mỗi sản phẩm, và có lẽ không còn giá trị kinh tế để tái chế lại.
Tóm lại, vàng có lẽ bị "tiêu thụ" trong lần đầu tiên.
Sầm Hoa (Theo BBC)